Loon naar werk
De arbeiders kregen op de voorman na geen vast salaris, maar stuksloon. Ze werden uitbetaald naargelang er geproduceerd was. De productie in de aardappelsiroopfabriek werd gemeten in oxhoofden. Een oxhoofd is een oude inhoudsmaat, dat vooral bij in de wijnproductie wordt gebruikt. Eén oxhoofd is iets meer dan 200 liter. Bernardus kreeg voor de productie van 100 oxhoofd blanke likeur (witte stroop) tussen de fl 5,50 en fl 6,75 betaald. In een week werd er dan 100 tot 120 oxhoofd gestookt. Er waren ook weken dat de productie stil lag. Meestal werd de fabriek dan grondig gereinigd en werden er reparatiewerkzaamheden uitgevoerd. De arbeiders kregen dan per dag uitbetaald. Voor Bernardus lag het loon dan op fl 0,80 per dag, dus na een week werken nam hij dan fl 4,80 mee naar huis.
Van de Scholten aardappelsiroopfabriek is een uitgebreid archief bewaard gebleven, waaronder de werklijsten van het personeel van 1871 t/m 1874. Op deze lijsten werden de namen van de arbeiders genoteerd en daarbij werd aangegeven wat voor werkzaamheden ze hadden verricht, hoeveel er was geproduceerd en wat hiervoor was uitbetaald. De werklijst van 1871 [22] beginnen in week 9.
Het loon van Bernardus Stege in 1871
Week | Werkzaamheden | Daghuur | Aangenomen werk | Totaal |
---|---|---|---|---|
9 | Perskamer | 1,67 | 3,13 | 4,80 |
10 | Perskamer | 6,21 | 6,21 | |
11 | Perskamer | 6,54 | 6,54 | |
12 | Perskamer | 6,76 | 6,76 | |
13 | Perskamer | 6,60 | 6,60 | |
14 | Perskamer | 6,68 | 6,68 | |
15 | Perskamer | 5,84 | 5,84 | |
16 | Perskamer | 6,96 | 6,96 | |
17 | Perskamer | 6,90 | 6,90 | |
18 | Perskamer | 7,09 | 7,09 | |
19 | Perskamer | 7,12 | 7,12 | |
20 | Perskamer | 7,21 | 7,21 | |
21 | Perskamer | 7,80 | 7,80 | |
22 | Perskamer | 7,09 | 7,09 | |
23 | Perskamer | 8,62 | 8,62 | |
24 | Perskamer | 8,19 | 8,19 | |
25 | Perskamer | 8,24 | 8,24 | |
26 | Perskamer | 8,19 | 8,19 | |
27 | Perskamer | 8,24 | 8,24 | |
28 | Perskamer | 4,46 | 4,46 | |
29 | Perskamer | 7,29 | 7,29 | |
30 | Perskamer | 0,80 | 6,50 | 7,30 |
31 | Verschillende werkzaamheden | 4,80 | 4,80 | |
32 | Verschillende werkzaamheden | 4,80 | 4,80 | |
33 | Verschillende werkzaamheden | 4,00 | 4,00 | |
34 | Verschillende werkzaamheden | 4,80 | 4,80 | |
35 | Verschillende werkzaamheden | 4,80 | 4,80 | |
36 | Perskamer | 0,15 | 6,60 | 6,75 |
37 | Perskamer | 3,83 | 3,83 | |
38 | Perskamer | 7,88 | 7,88 | |
39 | Perskamer | 8,14 | 8,14 | |
40 | Perskamer | 8,19 | 8,19 | |
41 | Perskamer | 8,28 | 8,28 | |
42 | Perskamer | 8,35 | 8,35 | |
43 | Perskamer | 8,35 | 8,35 | |
44 | Perskamer | 8,44 | 8,44 | |
45 | Perskamer | 8,58 | 8,58 | |
46 | Perskamer | 8,44 | 8,44 | |
47 | Perskamer | 8,03 | 8,03 | |
48 | Perskamer | 8,19 | 8,19 | |
49 | Niet gespecificeerd | 1,20 | 5,88 | 7,08 |
50 | Niet gespecificeerd | 4,05 | 4,05 | |
51 | Siroopfabriek schoonmaken en krabben | 3,60 | 3,60 | |
52 | Krabben en meniën | 1,80 | 1,80 | |
TOTAAL | 36,47 | 258,84 | 295,31 |