Stamvader Berend Harms

Zoals gezegd zijn Herman Schulte en Elsa Berends de vermoedelijke ouders van Berend Harms. Onbekend is wanneer Berend precies is geboren. Herman en Elsa trouwen in 1703. Berend zal enkele jaren later geboren zijn. Zeker is dat Berend in 1730 in ondertrouw gaat met Getruit Berends¹.

Over hun huwelijksvoltrekking is niets te vinden, mogelijk heeft deze zich in Dörpen voltrokken.  Dat Getruit de reden is waarom Berend Harms in Meeden is blijven wonen is wel duidelijk, maar waarom is hij eigenlijk uit Dörpen weg gegaan? Het antwoord op deze vraag is niet zo heel erg moeilijk. Dörpen en omstreken was een arm gebied en er was in die tijd weinig werkgelegenheid. Bovendien was Dörpen een marke-gemeente. Deze marken waren algemene gronden, waarop de keuterboeren hun vee konden laten grazen. Er waren maar weinig mensen die een eigen erf bezaten. Dit waren de eigenerfden, maar de grond die ze in bezit hadden was onvervreemdbaar en onsplitsbaar. Daarom was het erfrecht zo geregeld dat de oudste boerenzoon alles erfde². De overige erfgenamen werden dan afgekocht of gingen elders werken. Soms bleven ze in de omgeving als knecht werkzaam, maar vaak trok men als seizoensarbeider weg.

Ondertussen kwamen in Groningen de veenkoloniën volop in bloei en was er dringend behoefte aan arbeidskrachten om het turf te steken, maar ook arbeiders in de nijverheidsindustrie. Berend zal waarschijnlijk een oudere broer hebben gehad en voor hem was er dus weinig toekomst in Dörpen, dus toog Berend naar Groningen waar hij uiteindelijk zijn Getruit ontmoette.

1. Doop- en trouwboek Meeden 1644-1800, Meeden, Editor 1730: Meeden. p. Collectie DTB (toegang 124); Inventarisnummer 273, folio 201.
2. Archieven.nl.  [cited 2011 26-10-2011]; Parochie van de Heilige Willibrordus te Sappemeer, 1705 – 1969]. Available from: https://www.archieven.nl/nl/zoeken/?mivast=0&mizig=210&miadt=5&micode=166#inv3t1