De erfenis van Geert en Eva
Vaak kennen we uit de formele archieven, zoals de burgerlijke stand, de voornamen van onze vroegere familieleden, maar daarmee weten we niet altijd hoe ze tijdens hun leven door familie en vrienden werden aangesproken. De roepnaam van Gerhardus Bernardus Stege kennen we wel. Uit het dagboek van aardappelmeelfabrikant Willem Albert Scholten weten we dat Gerardus werd aangesproken met Geert. Geert werkte veel voor Scholten, maar hield er ook een kruidenierswinkel in Martenshoek op na. Het runnen van de winkel was voornamelijk de zorg van Eva Boersema, Geert’s echtgenote waar hij in 1857 mee in het huwelijk treedt. Overigens wordt Eva bij haar huwelijk Aafke genoemd (Bron: Huw.akte 2 1857, Bedum).
Geert is als commissionair vooral werkzaam voor Scholten en koopt voor hem vooral aardappelen en wortelen in. Maar ook in andere producten wordt gehandeld. Zo kocht Geert in 1876 voor fl 61,60 ruim 3000 kg Stro van de erven van H. Stakenaar uit Harkstede (bron: Groninger Archieven Toegang 1100, inventaris 160. betreffende archief W.A. Scholten aardappelmeelfabriek Nota’s , cheques en kwitanties enz. 1888)
In de enige bewaard gebleven brief van Geert aan Scholten spreekt hij over de verkoop van puin door de heer van de Goot aan twee aannemers in Bedum. De brief is ongedateerd, maar we weten daardoor wel hoe Scholten door Geert werd aangesproken, namelijk door Mijn Heer. Hij tekent de met een ferm handschrift geschreven brief met G.B. Stege. Nu lijkt puin al een bijzonder handelswaar, maar in 1857 adverteert Geert in de Groninger Courant met het leveren van “Holl. en Friesche straatvuilnis en andere meststoffen”. Het was dus handel waar een luchtje aan zat.
Geert en Eva blijven kinderloos. Wel blijft de band met de familie aan weerszijden. Een jaar nadat Geert is overleden heeft Eva haar nichtje Anna in huis. Anna is de 19-jarige dochter van Eva’s broer en na een korte maar hevige ziekte overlijdt Anna op 14 februari 1890 bij Eva thuis. Een droevige gebeurtenis wat ongetwijfeld een enorme impact zal hebben gehad op de familie Boersema. Eva zelf bereikt uiteindelijk de respectabele leeftijd van 80 jaar en overlijdt op 14 augustus 1913 (Bron: Overlijdensakte 106, 1913, Slochteren). Haar nalatenschap wordt verdeeld over een groot aantal neven en nichten van Eva en van Geert. Na aftrek van alle kosten blijft er een bedrag over van fl 2880,- . Omgerekend naar heden is dat ongeveer € 31.000,- waard. (Bron: http://www.iisg.nl/hpw/calculate-nl.php). De helft van de erfenis gaat naar de familie van Eva en de andere helft naar die van Geert. Door de vele erven is de hoogte van de individuele erfenis fl 80,-. Omgerekend naar nu is dat ongeveer € 850,-. Een leuk bedrag, maar niemand is er rijk van geworden. Overigens wordt in de akte nergens de verkoop en opbrengst van het woonhuis genoemd. Het lijkt er dus op dat Eva in een huurhuis woonde en het niet in eigendom had.
Interessant is het om te lezen waaruit de inboedel van Eva bestond. Deze werd namelijk via een openbare verkoop geveild. Naast de gewone huisraad als potten en pannen werden er ook schilderijen en beeldjes verkocht. Een bijzonder item dat genoemd wordt is een album. Tachtig cent heeft het de nieuwe eigenaar gekost. Nu denken we bij een album al snel aan een fotoalbum, maar het lijkt onwaarschijnlijk dat een iemand een fotoalbum koopt van een vreemde. Nu weten we dat Willem Albert Scholten in 1874 aan een groot aantal relaties en bekenden een album heeft geschonken. Het album ging waarschijnlijk over het stoom-zeilschip de W.A. Scholten dat hij in 1874 heeft laten bouwen. Ook Geert Stege heeft van Scholten zo’n album ontvangen. (Bron: Kopie brievenboek uit het Scholten archief – Groninger archieven, Toegang 1100 inventaris 251). Het schip is in 1887 gezonken, maar het album dat Geert van Scholten cadeau had gekregen heeft hij waarschijnlijk altijd bewaard en prijkte later op de inventarislijst van de openbare verkoop.
Of er ook nog wat spulletjes niet zijn verkocht, maar naar de erven zijn gegaan is niet bekend. Ik ken in ieder geval geen erfstukken die afkomstig zijn van Geert en Eva.Het grootste bedrag werd opgehaald door de verkoop van de meubels, waarbij het duurste stuk de linnenkast was. Deze werd voor fl 41,- verkocht. De secretaire ging voor fl 15,- de deur uit en de commode voor fl 11,50. Eva was ook bij de tijd, zo blijkt uit de opbrengst van de pendule (fl 6,-) en een wekker. Verder werden er meerdere tafels, stoelen, kachels en lampen geveild. Eva sliep klaarblijkelijk in een bed en niet meer in een bedstede en ze bezat redelijk kostbare sieraden, zoals ringen, oorbellen en een ketting. Deze laatste ging er voor fl 25,- uit. Op de inventarislijst staat tussen de sieraden ook een parure. Dit is een set van sieraden die bij elkaar horen om samen gedragen te worden, meestal bestaande uit een halsketting, broche, oorbellen en een of twee armbanden. De verkoop van de gehele inboedel bracht samen fl 338,15 op. Wil je weten wat er zoals verkocht werd, dan kun je het complete overzicht hier vinden.