Het faillissement
De zaken gaan begin 20ste eeuw steeds slechter en Geert heeft dan ook grote moeite om met zijn schoenmakerswerkplaats het hoofd boven water te houden. De prijzen stijgen alsmaar en zo ziet de schoenmakersvereniging “Volharding” ,waar ook Geert bij aangesloten is, zich genoodzaakt om de tarieven met 10 % te verhogen[27].

De verhoging van de tarieven biedt Geert onvoldoende soelaas. Hij heeft twee hypotheken van ruim fl 2400,- en bovendien heeft hij bij zijn belangrijkste leverancier nog een lening van fl 650,- afgesloten. Aan de hoge rentelast en de aflossing kan Geert niet langer voldoen en het lukt hem dan ook niet langer om zijn zaak staande te houden. Jantine Pijbes, weduwe van leerhandelaar Johannes Welker bij wie Geert nog een openstaande rekening voor geleverde goederen heeft van ruim fl 290,- vraagt bij de rechtbank het faillissement aan. Op 4 september 1906 krijgt Geert een aangetekende brief van de griffier van de rechtbank, waarin staat te lezen dat een schuldeiser zijn faillissement heeft aangevraagd. Geert moet inzage geven in zijn financiën en daaruit blijkt dat hij meerdere schuldeisers heeft en hij niet in staat is om zijn schulden terug te betalen. Op 21 september 1906 krijgt Geert via een telegram en tevens via een brief van de rechtbank te horen dat zijn faillissement is uitgesproken[28]. Als curator wordt hem niemand minder dan Mr. Evert Jan Thomassen à Thuessink van der Hoop van Slochteren toegewezen. Een bekende persoonlijkheid in Slochteren en tevens gemeenteraadslid in Groningen die was geboren op de Fraeylemaborg in Slochteren. Mr. Thomassen à Thuessink Van der Hoop van Slochteren had Fraeylemaborg van zijn vader geërfd en is hier weer gaan wonen toen hij burgemeester van de gemeente Slochteren was geworden. Voor die tijd is hij burgemeester van Sappemeer geweest en ten tijden van het faillissement van Geert was van der Hoop van Slochteren woonachtig in Groningen en zat hij daar dus in de gemeenteraad.
Geert heeft na zijn faillissement geen inkomsten meer, maar wel een gezin met twee jonge kinderen te onderhouden. Het moet hem pijn gedaan hebben dat binnen twee weken na de uitspraak in verschillende kranten te lezen is dat zijn faillissement is uitgesproken en dat dan ook het hele dorp er van op de hoogte is. Nog pijnlijker voor hem was dat de dag na zijn faillissement de curator bij hem langs kwam om samen met de deurwaarder de waarde op te nemen van de roerende en onroerende goederen [29]. Een uitgebreide inventarisatie vindt plaats, waarbij Geert de curator behulpzaam is. Aan contant geld had Geert nog fl2,- in huis. Deze mocht hij van de curator houden.
De waarde van zijn huis (Wijk E, nummer 31) wordt in eerste instantie op fl 2600,- geschat en daarna tijdens de inventarisatie op fl 3000,- . Uiteindelijk levert het huis na de verkoop fl 3045,- op. Het huis was een dubbelpand en Geert woonde zelf in het westelijke deel. Het oostelijk gedeelte heeft hij verhuurt aan de bierhandelaar F. Kielman voor een bedrag van fl 2,50 per week. De curator neemt tijdens het faillissement het huurcontract van Geert over.
Geert blijkt verder in zijn huis een geschat totaal van fl 124,30 aan roerende goederen te bezitten. De deurwaarder die de waarde had geschat zat er erg dicht bij, want in totaal brengt zijn inboedel na verkoop fl 120,- op.
Ruimte | Inventaris | Fl | Geschatte waarde |
---|---|---|---|
In de voorkamer | Eikenhouten linnenkast | fl | 35 |
In de voorkamer | Vurenhouten spiegelkast | fl | 7.50 |
In de voorkamer | Iepenhouten ovale tafel | fl | 7 |
In de voorkamer | Kleine ovale tafel | fl | 2.50 |
In de voorkamer | 8 stoelen met rieten zittingen | fl | 8 |
In de voorkamer | Ovale spiegel met kroon (geschonden) | fl | 2 |
In de voorkamer | Theeblad, 3 bekers, 5 porseleinen kopjes en schoteltjes en 1 turfvat | fl | 2.75 |
In de voorkamer | 2 bloempotten met heester en 2 bloemenstaanders | fl | 1.20 |
In de voorkamer | Karpet met kleedjes | fl | 4 |
In de voorkamer | Kinderstoeltje | fl | 0.50 |
In de voorkamer | Regulateur, waarvan het slagwerk defect is | fl | 6 |
In de voorkamer | Hanglamp | fl | 1.50 |
In eene kast | Koffiekan, melkkan, porseleinen serviesje (incompleet) en kristallen azijnstel (defect) | fl | 2.50 |
In eene kast | 2 karaffen, 10 roemers, 1 glazen suikerpot, dito kandijpotje en karafje | fl | 1.80 |
In de gang | 1 ganglantaarn | fl | 0.75 |
In de achterkamer | 1 gegoten kookkachel | fl | 7 |
In de achterkamer | Vurenhouten kastje | fl | 2 |
In de achterkamer | 3 oude stoelen en 1 rieten armstoeltje | fl | 1 |
In de achterkamer | 1 camfer, oude spiegel en 3 defecte schoorsteenornamenten | fl | 2 |
In de achterkamer | Koffiekan, braadpan, ketel en petroleumstel | fl | 2 |
In de achterkamer | Half kastklok en 1 vierkant klokje (defect) | fl | 4 |
In de achterkamer | 1 tafel, hanglamp, crucifix, 2 beelden en 1 schilderij | fl | 2 |
In eene kast | Koffiemolen, theesloofje, 6 borden, theepot, 2 kantoorkoppen, 2 trommeltjes, bus, steenen vatje en 1 zoutstel | fl | 1.80 |
In ’t achterhuis | 3 emmers, waschblik, braadpan, 2 petroleumklippen, stopflesch en 2 bakken | fl | 4 |
In ’t achterhuis | Waschvat, gootsteen, oude trommel en kamerbezem | fl | 1.50 |
In de werkplaats | Oude kolenkachel, turfvat en 1 hanglamp | fl | 2.25 |
In de werkplaats | Eenig zool, ever- en schaapsleer | fl | 3.25 |
Op den zolder | Kinderwagen, trap, partijtje turf, cokes en wat ombolling | fl | 5 |
Op ’t heem | 3 watervaten en 1 slijpsteem | fl | 3 |
In den tuin | Partijtje boonstokken | fl | 0.50 |
Totaal: | fl | 124.30 |
Behalve bovenstaande goederen heeft Geert nog enkele bezittingen, die echter vooralsnog buiten het faillissement worden gehouden.
- Het noodige bed en beddegoed voor gefailleerde, zijne echtgenoote en zijne twee minderjarige kinderen, samen 2 stel beddegoed.
- De voor genoemde personen noodige onder en bovenkleeding.
- De aanwezige mondvoorraad, bestemd voor het persoonlijk gebruik van gefailleerde en zijn gezin, welke voorraad niet voor meer dan eene maand voldoende is.
- De gereedschappen, tot gefailleerdes persoonlijk bedrijf behoorende, bestaande in: 2 schoenmakerestrapnaaimachines, 1 werktafel, 15 paar leesten, eenige hamers, vijlen, scharen, messen, nijptangen en elzen, eene gezamenlijke geschatte waarde vertegenwoordigende van fl 500,-
Geert heeft zelf ook nog wat vorderingen bij klanten openstaan. Zo had Chr. Bakker uit Sappemeer al sinds 1899 een rekening van fl 9,25 bij hem openstaan. De weduwe van Dam uit Westerbroek was hem nog 85 cent verschuldigd en A.H. Venema van de Borgweg uit Westerbroek moest hem nog fl 9,20 betalen. De zoon van deze Venema was hem ook nog eens fl 1,25 schuldig en tenslotte moest ook G. Speek uit Foxham de rekening van 85 cent nog betalen. In totaal dus fl 21,55. Volgens de inventarisatie had Geert van nog meer personen in totaal 9 gulden te vorderen, maar zouden deze schulden niet meer inbaar zijn. Op de eindafrekening staat te lezen dat er in totaal toch fl 32,30 bij zijn klanten is gevorderd. Het lijkt er dus op dat de deurwaarder goed zijn best heeft gedaan.
Uit bovenstaande blijkt dus dat Geert in totaal aan baten heeft:
Onroerend goed | fl | 3045,- |
---|---|---|
Verkoop roerend goed | fl | 120,- |
Geïnde vorderingen | fl | 32,30 |
Totaal | fl | 3197,30 |
Hij moet de kosten voor de afhandeling van zijn faillissement zelf betalen. Deze waren in totaal fl 206,35 en bestonden voornamelijk uit de kosten voor de curator, deurwaarder, notaris en griffier. Na aftrek van deze kosten blijft er in totaal fl 2990,95 over om aan de schuldeisers uit te keren, wat in onderstaand overzicht staat weergegeven.
Nr. | Naam schuldeiser | Woonplaats | Aard der vordering | Te vorderen | Uitgekeerd |
---|---|---|---|---|---|
1 | Het Rijk | Grond en personeelsbelasting | 5.12 | 5.12 | |
2 | C.C. Pull | Amsterdam | 1 ste hypotheek | 1881 | 1881 |
3 | H.S. Plaat | Groningen | 2 de hypotheek | 522.5 | 488.785 |
4 | H.S. Plaat | Groningen | Geleverde goederen | 80.29 | 45.005 |
5 | J. van Leggelo | Groningen | Geleend geld | 650 | 364.36 |
6 | J. van Leggelo | Groningen | Rente | 40.6 | 22.76 |
7 | J. van Leggelo | Groningen | Geleverde goederen | 4.6 | 2.58 |
8 | Fa. P. Welker | Veendam | Geleverde goederen | 230.76 | 129.35 |
9 | Fa. wed. Johan Welker | Winschoten | Geleverde goederen | 27.455 | 15.39 |
10 | Mr. W.J. Koppius | Groningen | Kosten aanvragen faillissement | 36.6 | 36.6 |
Totaal | 3478.925 | 2990.95 |
Op 4 juni 1908 heeft Geert aan al zijn verplichtingen voldaan. De curator heeft een loon van fl 100,- ontvangen voor zijn verdiensten en Geert wordt dan niet langer meer onder financieel toezicht gesteld. Hij is dus weer een ‘vrij’ man.